Co to jest ustawa o rachunkowości? - TAX SAFE Biuro Rachunkowe

Co to jest ustawa o rachunkowości?

2023-07-17 taxsafe Comments Off

Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości – akt prawny obowiązujący przedsiębiorstwa i jednostki organizacyjne

Ustawa o rachunkowości to akt prawny regulujący zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sprawozdawczości finansowej przez podmioty gospodarcze. Została uchwalona w celu zapewnienia przejrzystości, rzetelności i zgodności z przepisami informacji finansowych przedstawianych przez przedsiębiorstwa.

ustawa o rachunkowości - Ustawa z dnia 29 września 1994 r. - akt prawny

Zasady rachunkowości. Co określa ustawa o rachunkowości?

Ustawa określa podstawowe zasady rachunkowości, metody ewidencji operacji gospodarczych, zasady wyceny aktywów i pasywów, a także zasady sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych. Określa również obowiązki podmiotów gospodarczych związane z prowadzeniem ksiąg rachunkowych, w tym przechowywaniem dokumentów finansowych i okresami przechowywania.

Celem ustawy o rachunkowości jest zapewnienie transparentności i wiarygodności informacji finansowych, umożliwienie porównywalności danych między różnymi podmiotami gospodarczymi oraz dostarczenie informacji niezbędnych do podejmowania decyzji zarówno przez władze przedsiębiorstw, jak i przez zainteresowane strony zewnętrzne, takie jak inwestorzy, wierzyciele czy organy nadzoru.

Ustawa o rachunkowości określa również obowiązek sporządzania rocznych sprawozdań finansowych, takich jak bilans, rachunek zysków i strat, oraz dodatkowych informacji objaśniających sytuację finansową i wyniki operacyjne przedsiębiorstwa. Sprawozdania te są podstawą do oceny kondycji finansowej firmy, analizy rentowności oraz podejmowania decyzji inwestycyjnych.

Ministerstwo Finansów oraz Krajowa Rada Biegłych Rewidentów – organy nadzorujące działania zgodne z ustawą o rachunkowości

W przypadku naruszenia przepisów ustawy o rachunkowości, podmioty gospodarcze mogą ponieść odpowiedzialność karną lub administracyjną. Ustawa jest nadzorowana przez odpowiednie organy regulacyjne, takie jak Ministerstwo Finansów oraz Krajowa Rada Biegłych Rewidentów, które monitorują i kontrolują przestrzeganie jej postanowień.

Co określa ustawa o rachunkowości?

Kto musi stosować się do wymogów ustawy o rachunkowości?

Podstawowe zasady rachunkowości, a więc ustawę o rachunkowości stosuje się dla:

  • spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych;
  • osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku;
  • jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o świadczeniu usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
  • jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;
  • gmin, powiatów, województw;
  • jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej;
  • oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych;
  • jednostek, które otrzymują na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych.

Jakie zasady rachunkowości są opisane w ustawie o rachunkowości?

Przede wszystkim przedsiębiorstwa, firmy i omawiane w ustawie jednostki są obowiązane stosować przyjętą politykę rachunkowości rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wyniki finansowe.

Jeśli określony przepis ustawy uniemożliwia rzetelne przedstawienie sytuacji finansowej, firma może z niego zrezygnować, pod warunkiem, że w dodatkowych informacjach uzasadni swoją decyzję i wskaże wpływ na obraz finansowy.

Warto również pamiętać, że operacje gospodarcze i zdarzenia powinny być ujęte w księgach rachunkowych oraz przedstawione w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich faktycznymi konsekwencjami ekonomicznymi. Oczywiście, w ramach przyjętych zasad rachunkowości można stosować uproszczenia, o ile nie mają one istotnego negatywnego wpływu na spełnienie wymogów ustawy.

Dlaczego należy przestrzegać wymogi ustawy o rachunkowości?

Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za przestrzeganie obowiązków rachunkowych, chyba że w przypadku konkretnych przepisów inaczej ustalono. To oznacza, że mają oni nadzór nad rachunkowością i ponoszą odpowiedzialność, nawet jeśli powierzą część obowiązków innym osobom lub przedsiębiorcom. W takim przypadku, umowa o powierzenie obowiązków powinna być potwierdzona na piśmie. Jeśli zarządzający jednostką jest organem kolegialnym, a nie została wyznaczona odpowiedzialna osoba, to wszyscy członkowie tego organu ponoszą odpowiedzialność.

Dlaczego należy przestrzegać wymogów ustawy o rachunkowości?

Ustawa o rachunkowości zapewnia określone standardy dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych. Przestrzeganie tych standardów gwarantuje przejrzystość i wiarygodność informacji finansowych, co jest istotne dla właścicieli, inwestorów, wierzycieli oraz innych zainteresowanych stron. Dobre zarządzanie finansowe oparte na zgodności z ustawą pozwala na skuteczne podejmowanie decyzji biznesowych.

Wprowadza jednolite zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych. Dzięki temu dane finansowe przedsiębiorstw są porównywalne między sobą, co ułatwia analizę i ocenę kondycji finansowej różnych firm. Porównywalność danych jest istotna dla inwestorów, instytucji finansowych oraz innych podmiotów, które podejmują decyzje oparte na analizie finansowej.

Ustawa o rachunkowości odgrywa istotną rolę we właściwym zarządzaniu finansami przedsiębiorstw, zapewniając integralność i wiarygodność informacji finansowych, które są niezbędne dla skutecznego funkcjonowania rynku gospodarczego.

Przestrzeganie ustawy o rachunkowości jest ważne dla zapewnienia przejrzystości, wiarygodności i porównywalności informacji finansowych, a także dla uniknięcia odpowiedzialności prawnej. Przyczynia się do efektywnego zarządzania finansami, budowania zaufania i zdolności do rozwoju przedsiębiorstwa.

Pełny tekst ustawy można znaleźć pod linkiem: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941210591/U/D19940591Lj.pdf

U kogo szukać pomocy w związku z ustawą o rachunkowości i wdrożenia zasad rachunkowości?

Prowadząc rachunkowość przedsiębiorstwa lub jednostki podlegającej ustawie o rachunkowości należy zawsze sprawdzać aktualne przepisy i korzystać z profesjonalnej pomocy, aby mieć pewność, że działania są zgodne z obowiązującymi zasadami. Może w tym pomóc profesjonalny księgowy (księgowa) zatrudniony w renomowanym biurze rachunkowym lub doradca podatkowy. Specjaliści ci posiadają wiedzę i doświadczenie w prowadzeniu ksiąg rachunkowych oraz sporządzaniu sprawozdań finansowych zgodnie z obowiązującymi przepisami.